آسیب شناسی روش های تحلیلی در علوم انسانی (با تأکید بر کاربرد روش های آماری)

علوم انسانی مجموعه­ای از معارف ازجمله سیاست­شناسی و فنی و نظیر آن است و زیرشاخه­های آن به­قدری متعدد است که نمی­توان فهرست مستوفایی از آن ها ارائه کرد. به تعبیر دیگر علوم انسانی معارفی است که موضوع تحقیق آن ها فعالیت­های مختلف بشر است که روابط افراد با یکدیگر و روابط این افراد با اشیا را در برمی گیرد. مراکزآموزش­عالی ارکان مهم توسعه علوم­انسانی سهم عمده ای در گسترش و بررسی  این تعاریف دارند. می توان وظیفه دانشگاه را شرح اصول و مبانی دانش دانست که با ایجاد روحیه تامل­گرا نظریه پرداز و خلاقیت علمی در افراد این وظیفه را تحقق می بخشد. بعد از جنگ جهانی دوم و اهمیت­یافتن استفاده از وسیله به­جای هدف، دو روایت مشروعیت­بخش دانش یعنی نظریه پردازی و رهایی بشر اعتبار  خود را از دست داد و پیامد مهم آن از بین رفتن مشروعیت نظریه­پردازی در دانشگاه بوده است تا آنجا که امروزه وظیفه آموزش­عالی به جای تربیت محقق صرفاً انتقال دانش و تربیت مدرس شده است. در این مقاله به آسیب شناسی نوع استفاده از برخی ابزارها (به ویژه روش های ­آماری برای شرح و نه گسترش و نه گسترش) مفاهیم علوم­انسانی پرداخته می شود. ابزارهایی مانند روش های آماری، کاربرد زیادی برای عینیت بخشیدن به مفاهیم علوم­انسانی یافته­اند. تا آنجا که امروزه در تحقیقات علوم ­انسانی عموماً جزو لاینفک تحقیقات و حتی تنها ملاک تصمیم­گیری به حساب می­آیند. این درحالی است که استفاده از روش­های­ آماری در همه موارد نتیجه­بخش نیست و نمی­توان به­تنهایی از طریق یک نمونه آماری یک مفهوم اساسی و مطرح را بررسی کرد. در این مقاله به مواردی از این نوع اشاره و راه­کارهایی برای استفاده مناسب از این روش­ها ارائه شده است. روش بررسی در این پژوهش مطالعه کتابخانه یی و مقایسه دو کتب تجربه گرایی انتزاعی و اثبات گرایی بوده است و یافته های این بررسی در قالب نتایج و پیشنهادها ارائه می شود.